En Yaygın 56 Şeker Türü
Şeker, modern diyetteki en sağlıksız tek bileşen olabilir. Şeker birçok farklı isimle geçer, bu nedenle bir yiyeceğin gerçekte ne kadar içerdiğini anlamak çok zordur.
İlave şeker, modern diyette kaçınılması gereken bileşen olarak dikkat çekiyor.
İnsanlar ortalama olarak, her gün yaklaşık 17 çay kaşığı ilave şeker tüketiyorlar, ancak kaynaklar tam rakamlara göre değişiyor (1).
Bunların çoğu işlenmiş gıdalarda gizlidir, bu yüzden insanlar onu yediklerini bile fark etmezler.
Tüm bu şeker, kalp hastalığı ve diyabet dahil olmak üzere birçok önemli hastalıkta önemli bir faktör olabilir (2, 3).
Şeker birçok farklı isimle anılır, bu nedenle bir gıdanın gerçekte ne kadar şeker içerdiğini anlamak zor olabilir.
Bu makalede şeker için 56 farklı isim listelenmektedir.
İlk olarak, ilave şekerlerin ne olduğunu ve farklı türlerinin sağlığınızı nasıl etkileyebileceğini kısaca açıklayalım.
Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için diyetisyenlerimiz tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Haftanın 7 günü diyetisyeniz ile istediğiniz sıklıkta Whatsapp hattı yoluyla iletişimde kalacağınız online diyet satın alabilirsiniz. (Diyetasistan ile Zayıfla!)
İlave Şeker Nedir?
İşleme sırasında lezzet, doku, raf ömrü veya diğer özellikleri geliştirmek için gıdaya şeker eklenir.
İlave şeker genellikle sakaroz, glikoz veya fruktoz gibi basit şekerlerin bir karışımıdır. Galaktoz, laktoz ve maltoz gibi diğer türler daha az yaygındır.
Ne yazık ki, gıda üreticileri genellikle şeker miktarını, içerik listelerinde birkaç farklı isim altında listeleyerek gizler.
Özet: Şeker genellikle işlenmiş gıdalara eklenir. Üreticiler genellikle gerçek miktarda saklayabilmeleri için birkaç farklı şeker türü kullanırlar.
Glikoz veya Fruktoz Fark Eder mi?
Kısacası, evet. Glikoz ve fruktoz çok yaygın olmalarına ve sıklıkla birlikte bulunmalarına rağmen vücudunuz üzerinde farklı etkileri olabilir. Glikoz, vücudunuzdaki hemen hemen her hücre tarafından metabolize edilebilirken, fruktoz neredeyse tamamen karaciğerde metabolize edilir (5).
Çalışmalar, yüksek şeker tüketiminin zararlı etkilerini defalarca göstermiştir (6, 7, 8).
Bunlara insülin direnci, metabolik sendrom, yağlı karaciğer hastalığı ve tip 2 diyabet dahildir.
Bu nedenle, herhangi bir şeker türünden aşırı miktarda yemekten kaçınılmalıdır.
Özet: İlave şeker birçok isimle anılır ve çoğu tür glikoz veya fruktozdan oluşur. Günlük diyetinizde aşırı şeker alımından kaçınmak önemli bir sağlık stratejisidir.
1. Şeker - Sükroz - Sakaroz
Sükroz en yaygın şeker türüdür.
Genellikle "sofra şekeri" olarak adlandırılan bu şeker, birçok meyve ve bitkide bulunan doğal olarak oluşan bir karbonhidrattır.
Sofra şekeri genellikle şeker kamışından veya şeker pancarından elde edilir. Birbirine bağlı %50 glikoz ve %50 fruktozdan oluşur.
Sükroz birçok gıdada bulunur. Bunlardan birkaçı şunları içerir:
- dondurma
- şekerleme
- hamur işleri
- kurabiye
- gazlı içecekler
- meyve suları
- konserve meyve
- işlenmiş et
- kahvaltılık tahıllar
- ketçap
Özet: Sükroz aynı zamanda sofra şekeri olarak da bilinir. Birçok meyve ve bitkide doğal olarak bulunur ve her türlü işlenmiş gıdaya eklenir. %50 glikoz ve %50 fruktozdan oluşur.
Sükroz, Glikoz ve Fruktoz Arasındaki Fark Nedir? konu başlıklı blog yazımızı inceleyerek sükroz, glikoz ve fruktoz hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
2. Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (HFCS)
Yüksek fruktozlu mısır şurubu, yaygın olarak kullanılan bir tatlandırıcıdır.
Endüstriyel bir işlemle mısır nişastasından üretilir ve hem fruktoz hem de glikozdan oluşur.
Değişen miktarlarda fruktoz içeren birkaç farklı HFCS türü vardır.
İki önemli çeşit:
- HFCS 55: Bu, en yaygın HFCS türüdür. %55 fruktoz, yaklaşık %45 glikoz ve su içerir.
- HFCS 42: Bu form %42 fruktoz içerir ve geri kalanı glikoz ve sudur. (9)
Yüksek fruktozlu mısır şurubu birçok yiyecek ve içecekte bulunur. Bunlar şunları içerir:
- gazlı içecekler
- ekmekler
- kurabiye
- şekerleme
- dondurma
- kek
- tahıl barları
Özet: Yüksek fruktozlu mısır şurubu mısır nişastasından üretilir. Değişen miktarlarda fruktoz ve glikozdan oluşur, ancak bileşim esasen sakaroz veya sofra şekeri ile aynıdır.
3. Agave Nektarı
Agave şurubu olarak da adlandırılan agav nektarı, agave bitkisinden üretilen çok popüler bir tatlandırıcıdır.
Genellikle şekere "sağlıklı" bir alternatif olarak kullanılır, çünkü kan şekerini diğer şeker çeşitleri kadar yükseltmez.
Bununla birlikte, agave nektarı yaklaşık %70-90 fruktoz ve %10-30 glikoz içerir.
Meyve barları, şekerli yoğurtlar ve tahıl barları gibi birçok "sağlıklı gıdada" kullanılır.
Özet: Agave bitkisinden agav nektarı veya şurubu üretilir. %70-90 fruktoz ve %10-30 glikoz içerir.
4-37. Glikoz ve Fruktoz İçeren Diğer Şekerler
İlave şekerlerin ve tatlandırıcıların çoğu hem glikoz hem de fruktoz içerir.
İşte birkaç örnek:
- pancar şekeri
- şeker pekmezi
- esmer şeker
- tereyağlı şurup
- kamış suyu kristalleri
- şeker kamışı
- karamel
- keçiboynuzu şurubu
- pudra şekeri
- Hindistan cevizi şekeri
- hurma şekeri
- Florida kristalleri
- meyve suyu
- meyve suyu konsantresi
- altın şeker
- altın şurubu
- üzüm şekeri
- bal
- ters şeker
- akçaağaç şurubu
- Muscovado şekeri
- rapadura
- ham şeker
- rafineri şurubu
- sorgum şurubu
- sukanat
- pekmez şekeri
- Turbinado şekeri
- sarı şeker
Özet: Bu şekerin tümü değişen miktarlarda hem glikoz hem de fruktoz içerir.
38-52. Glikozlu Şekerler
Bu tatlandırıcılar, fruktoz dışındaki şekerlerle birleştirilmiş saf glikoz veya glikoz içerir. Bu diğer şekerler, galaktoz gibi diğer şekerleri içerebilir:
- arpa maltı
- kahverengi pirinç şurubu
- mısır şurubu
- mısır şurubu katıları
- dekstrin
- dekstroz
- diyastatik malt
- etil maltol
- glikoz
- glikoz katıları
- laktoz
- malt şurubu
- maltodekstrın
- maltoz
- pirinç şurubu
Özet: Bu şekerler, tek başına veya fruktoz dışındaki şekerlerle kombinasyon halinde glikozdan oluşur.
53-54. Sadece Fruktoz İçeren Şekerler
Bu iki tatlandırıcı sadece fruktoz içerir:
- kristal Fruktoz
- fruktoz
Özet: Saf fruktoza basitçe fruktoz veya kristal fruktoz denir.
55-56. Diğer Şekerler
Ne glikoz ne de fruktoz içermeyen birkaç ilave şeker vardır. Daha az tatlı ve daha az yaygındırlar, ancak bazen tatlandırıcı olarak kullanılırlar:
- d-riboz
- galaktoz
Özet: D-riboz ve galaktoz, glikoz ve fruktoz kadar tatlı değildir, ancak tatlandırıcı olarak da kullanılırlar.
Doğal Şekerlerden Kaçınmaya Gerek Yok
İşlenmemiş gıdalarda doğal olarak bulunan şekerden kaçınmak için hiçbir neden yoktur.
Meyve, sebze ve süt ürünleri doğal olarak az miktarda şeker içerir, aynı zamanda lif, vitaminler, mineraller ve diğer faydalı bileşikleri de içerir.
Yüksek şeker tüketiminin olumsuz sağlık etkileri, Batı diyetinde bulunan çok miktarda ilave şekerden kaynaklanmaktadır.
Şeker alımınızı azaltmanın en etkili yolu, çoğunlukla işlenmemiş ve minimum işlenmiş gıdaları yemektir.
Bununla birlikte, paketlenmiş gıdalar almaya karar verirseniz, şekerin geçtiği birçok farklı isme dikkat edin.
Kilo verme süreci zorlu bir süreçtir ve hemen sonuç bekleyebilirsiniz, haliyle zayıflama suları veya zayıflama kürleri denemeye başlarsınız. Ancak kalıcı çözüm beslenme düzeninizi değiştirmekten geçer. Diyetisyenlerimizin size özel hazırlamış olduğu diyet listeleriyle yeni bir başlangıç yapmak için tıklayın (Zayıflamak Tek Tık Uzağında!).
