Aromaterapi ve Uçucu Yağlar (esansiyel) Nelerdir Ve Herhangi Bir Faydası Var mı?

Aromaterapi ve Uçucu Yağlar (esansiyel) Nelerdir Ve Herhangi Bir Faydası Var mı?


Uçucu yağlar genellikle alternatif bir tedavi şekli olan aromaterapide kullanılır.

Bununla birlikte, bunlarla ilişkili sağlık iddialarının bazıları tartışmalıdır.

Bu makalede, uçucu yağlar ve sağlık etkileri hakkında bilmeniz gerekenleri açıkladık.

Aromaterapi ve Uçucu Yağlar (Bitki Özleri) Nelerdir?

Uçucu yağlar bitkilerden elde edilen bileşiklerdir.

Yağlar bitkinin kokusunu ve tadını yakalar ve bunu da “esans” olarak adlandırırız.

Eşsiz aromatik bileşikler, her uçucu yağa karakteristik esansını verirler.

Uçucu yağlar damıtma (buhar ve/veya su yoluyla) veya soğuk sıkım gibi mekanik yöntemler ile elde edilir.

Aromatik kimyasallar çıkarıldıktan sonra, kullanıma hazır bir ürün oluşturmak için bir taşıyıcı yağ ile birleştirilirler.

Yağların üretilme şekli önemlidir, çünkü kimyasal işlemlerle elde edilen uçucu yağlar gerçek uçucu yağlar olarak kabul edilmez.

Özet: Uçucu yağlar, kaynaklarının doğal kokusunu ve tadını veya özünü koruyan konsantre bitki özleridir.

Aromaterapi ve Uçucu Yağlar (Bitki Özleri) Nasıl Kullanılır?

Uçucu yağlar, aromaterapi uygulamasında yaygın olarak kullanılırlar. Solunurlar veya seyreltilip cilt üzerine sürülürler.

Uçucu yağların yutulması kesinlikle amaçlanmamıştır.

Uçucu yağlardaki kimyasallar vücudunuzla çeşitli şekillerde etkileşime girebilirler.

Cildinize uygulandığında bazı bitkisel kimyasallar emilir (1, 2).

Isıyla veya vücudun farklı bölgelerine uygulama yapılması gibi bazı yöntemlerin, emilimi artırabileceği düşünülmektedir. Ancak, bu alanda yapılan araştırmalar eksiktir (3, 4).

Aromaların uçucu yağlardan solunması, beyninizin, duygularda, davranışlarda, koku alma duyusunda ve uzun süreli hafızada rol oynayan bir parçası olan limbik sisteminizin alanlarını uyarabilir (5).

İlginç bir şekilde, limbik sistem büyük ölçüde anıların oluşturulmasında rol oynar. Bu, tanıdık kokuların neden anıları veya duyguları tetiklediğini açıklayabilir (6, 7).

Limbik sistem ayrıca solunum, kalp atış hızı ve kan basıncı gibi bazı bilinçaltı fizyolojik fonksiyonların kontrolünde rol oynar. Bazı insanlar uçucu yağların vücudunuza bu şekilde fiziksel etkiler sağlayabileceğini iddia eder.

Ancak, bunlar henüz çalışmalarla teyit edilmemiştir.

Özet: Uçucu yağlar solunabilir ya da cilde uygulanabilirler. Koku duyunuzu uyarabilirler veya vücut tarafından emildiğinde tıbbi etkileri olabilir.

Popüler Uçucu Yağ Türleri ve Uçucu Yağların Özellikleri

Her biri kendine özgü kokusu ve sağlık açısından potansiyel yararları olan 90'dan fazla uçucu yağ türü vardır.

İşte 10 popüler uçucu yağın ve bunlarla ilgili sağlığa dair iddiaların bir listesi:

  • Nane: Enerjiyi arttırması ve sindirime yardımcı olması için kullanılır.

  • Lavanta: Stresten kurtulmak için kullanılır.

  • Sandal Ağacı: Sinirleri yatıştırması ve odaklanmaya yardımcı olması için kullanılır.

  • Bergamot: Stresi azaltmak ve egzama gibi cilt hastalıklarını iyileştirmek için kullanılır.

  • Gül: Ruh halini iyileştirmek ve anksiyeteyi azaltmak için kullanılır.

  • Papatya: Ruh halini iyileştirmek ve rahatlamayı geliştirmek için kullanılır.

  • Ylang Ylang: Baş ağrısı, mide bulantısı ve cilt rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılır.

  • Çay Ağacı: Enfeksiyonlarla savaşması ve bağışıklığı arttırması için kullanılır.

  • Yasemin: Depresyona, doğuma ve libidoya yardımcı olması için kullanılır.

  • Limon: Sindirime, ruh haline, baş ağrısına ve daha fazlasına yardımcı olması için kullanılır.

Özet: Her biri belirli sağlık talepleriyle ilişkilendirilen, yaygın olarak kullanılan 90'dan fazla uçucu yağ vardır. Popüler uçucu yağ türleri nane yağı, lavanta yağı ve sandal ağacı yağıdır.

Uçucu Yağların Faydaları

Yaygın kullanımlarına rağmen, uçucu yağların tıbbi durumların tedavisindeki etkinlikleri hakkında çok az şey bilinmektedir.

Gelin ve uçucu yağların ve aromaterapinin, tedavilerinde kullanıldığı yaygın sağlık sorunlarından bazılarına dair kanıtlara bir göz atın.

Stres, Anksiyete ve Depresyon

Stres ve anksiyete yaşayan kişilerin %43'ünün durumlarına yardımcı olmak için bir tür alternatif tedavi kullandığı tahmin edilmektedir (8).

Aromaterapi konusunda, ilk çalışmalar oldukça olumlu olmuştur. Çalışmaların birçoğu, bazı uçucu yağların kokusunun, endişe ve stresi tedavi etmek için bütünleyici bir terapi olarak işe yarayabileceğini göstermiştir (9, 10, 11).

Bununla birlikte, bileşiklerin eşsiz kokuları nedeniyle, gözlerin kapatıldığı ve önyargılara yer verilmeden yapılan çalışmalar yürütmek neredeyse imkansızdır. Bu nedenle, uçucu yağların stres ve endişe hafifletici etkileri üzerine yapılan birçok yorum yetersizdir (12, 13).

İlginç bir şekilde, masaj sırasında uçucu yağların kullanılması stresin hafifletilmesine yardımcı olabilir, ancak etkileri yalnızca masaj sürecinde devam edebilir (14).

201'den fazla çalışmaya dair yakın tarihli bir inceleme, sadece 10 tanesinin analiz için yeterli olduğunu buldu. Ayrıca, aromaterapinin anksiyete tedavisinde etkili olmadığı sonucuna varıldı (15).

Baş Ağrıları ve Migren

90'lı yıllarda yapılan iki küçük çalışma, katılımcıların alınlarına ve şakaklarına nane yağı ve etanol karışımı dökülmesinin baş ağrısını hafiflettiğini tespit etmiştir (16, 17).

Son zamanlarda yapılan çalışmalar da cilde nane ve lavanta yağı sürdükten sonra baş ağrılarına karşı olumlu etkiler gözlemlediler (18, 19).

Ayrıca şakaklara papatya ve susam yağı karışımı uygulamanın baş ağrılarını ve migreni etkili bir şekilde tedavi edebileceği öne sürülmüştür. Bu, Perslerden kalma geleneksel baş ağrısı ilacıdır (20).

Bununla birlikte, bu konu üzerinde daha detaylı ve kaliteli çalışmalara ihtiyaç vardır.

Uyku ve Uykusuzluk

Kokulu lavanta yağının, doğumdan sonra kadınların yanı sıra kalp hastalığı olan hastaların uyku kalitesini olumlu yönde etkilediği gösterilmiştir (21, 22).

Uçucu yağlar ve uyku ile ilgili 15 çalışma üzerinde bir inceleme yapıldı. Çalışmaların çoğu, yağların (çoğunlukla lavanta) koklanmasının uyku alışkanlıkları üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermiştir (23).

İltihabı Azaltma

Uçucu yağların iltihaplı hastalıklarla mücadelede yardımcı olabilecekleri öne sürülmüştür. Test tüplerinde yapılan bazı çalışmalar, bu yağların iltihap karşıtı etkilerinin olduğunu göstermektedir (24, 25).

Fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, güvey otu ve kekik yağının bir kombinasyonunun tüketilmesinin, kalın bağırsak yangısının hafifletilmesine teşvikte yardımcı olduğu bulundu. İki fare üzerinde yapılan ve kimyon ile biberiye yağı kullanan başka bir çalışmada da benzer sonuçlar bulundu (26, 27, 28).

Bununla birlikte, insanlar üzerinde yapılan çok az sayıda çalışma bu yağların iltihaplı hastalıklar üzerindeki etkilerini incelemiştir. Efektiflikleri ve güvenlilikleri bilinmemektedir (29, 30).

Antibiyotik ve Antimikrobiyal

Antibiyotiğe dirençli bakterilerin artması, bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele edebilecek diğer bileşiklerin araştırılmasına olan ilgiyi arttırdı.

Nane ve çay ağacı yağı gibi uçucu yağlar, antimikrobiyal etkileri için test tüpleri içinde yoğun olarak araştırılmıştır. Aslında, bazı çalışmalar olumlu sonuçlar gösterdiler (31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39).

Bununla birlikte, tüplerdeki çalışmaların sonuçları ilgi çekici olsa da vücudunuzda olacakları birebir olarak yansıtmazlar. Belirli bir uçucu yağın insan vücudundaki bakteriyel enfeksiyonları etkili bir şekilde tedavi edebileceğini kanıtlamazlar.

Özet: Uçucu yağların sağlık adına bazı ilginç kullanımları olabilir. Ancak, insanlar üzerinde daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Diğer Kullanımları

Uçucu yağlar, aromaterapi dışında birçok kullanım alanına sahiptir.

Birçok insan onları, evlerini veya çamaşırlarını güzel kokularla canlandırmak için kullanır.

Ayrıca ev yapımı kozmetiklerde ve yüksek kalitede doğal ürünlerde doğal bir koku verici olarak da kullanılırlar.

Ayrıca, uçucu yağların, DEET gibi insan yapımı sivrisinek kovuculara güvenli ve çevre dostu bir alternatif sağlayabileceği öne sürülmüştür.

Ancak, efektifliklerine dair eldeki sonuçlar karışıktır.

Çalışmalar, limon otu yağı gibi bazı yağların, bazı sivrisinek tiplerini yaklaşık 2 saat boyunca etkili bir şekilde uzak tutabildiğini göstermiştir. Vanilin ile birlikte kullanıldığında bu süre 3 saate kadar uzatılabilir.

Buna rağmen, hiçbir yağ, uzun süreler boyunca tüm sivrisinek türlerinin ısırıklarını önlemede DEET kadar etkili olmamıştır (40, 41, 42, 43, 44, 45).

Uçucu yağların özellikleri ayrıca bazılarının gıdaların raf ömrünü uzatmak adına endüstriyel alanda kullanılabileceğini gösterir (39, 46, 47, 48).

Özet: Aromaterapi, uçucu yağlar için tek kullanım yolu değildir. Evinizin içinde ve çevresinde, doğal bir sivrisinek kovucu olarak veya endüstriyel olarak kozmetik üretmek için kullanılabilirler.

Doğru Uçucu Yağ Nasıl Seçilir?

Birçok şirket, sattıkları yağların "saf" veya "tıbbi kullanıma uygun" olduğunu iddia eder. Bununla birlikte, bu terimler evrensel olarak tanımlanmamıştır ve bu nedenle çok az ehemmiyetleri vardır.

Kontrolsüz bir endüstri olduğu göz önüne alındığında, uçucu yağların kalitesi ve bileşimi büyük ölçüde değişebilir (49).

Yalnızca yüksek kaliteli yağları seçmek için aşağıdaki ipuçlarını aklınızda bulundurun:

  • Saflık: Katkı maddesi veya sentetik yağ içermeyen, sadece aromatik bitki bileşikleri içeren bir yağ bulun. Saf yağlar genellikle "lavanta uçucu yağı" gibi terimler yerine bitkinin botanik adını (Lavandula officinalis gibi) listelerler.

  • Kalite: Gerçek uçucu yağlar, en az miktarda özütleme işlemi ile değiştirilen yağlardır. Damıtma veya mekanik soğuk presleme ile özütlenen, kimyasal madde içermeyen bir uçucu yağ seçin.

  • İtibar: Yüksek kaliteli ürünler ürettiklerinden kaynaklı itibara sahip bir markanın ürününü satın alın.

Özet: Yüksek kaliteli yağlar sadece damıtma veya soğuk sıkım ile özütlenmiş saf bitkisel bileşikler kullanır. Sentetik kokular, kimyasallar veya yağlarla seyreltilmiş bitki özlerinden kaçının.

Uçucu Yağların Zararları

Bir şeyin sadece doğal olması güvenli olduğu anlamına gelmez.

Bitkiler ve bitkisel ürünler, bazı durumlarda sağlığınıza zararlı olabilecek birçok biyoaktif bileşik içerebilirler. Uçucu yağlar da farklı değiller.

Bununla birlikte, cildinizde kullanım için bir yağla birleştirildiğinde veya direkt solunduğunda, çoğu uçucu yağların güvenli olduğu kabul edilir.

Bununla birlikte, bazı yan etkilere neden olabilirler (50):

  • Kurdeşen(kızarıklıklar)

  • Astım krizleri

  • Baş ağrısı

  • Alerjik reaksiyonlar

En sık görülen yan etki kızarıklık olmasına rağmen, uçucu yağlar daha ciddi reaksiyonlara neden olabilir ve bunlar bir ölüm vakasıyla bile ilişkilendirilmiştir (51).

Olumsuz reaksiyonlarla en sık ilişkilendirilen yağlar; lavanta, nane, çay ağacı ve ylang-ylang yağlarıdır.

Tarçın gibi fenollerde bulunan yağlar ise cilt tahrişine neden olabilir ve ilk olarak bir temel yağ ile birleştirilmeden kesinlikle cilt üzerinde kullanılmamalıdır.

Potansiyel olarak zararlı ve bazı dozlarda ölümcül olabileceğinden, uçucu yağları yutmak önerilmez (52, 53).

Çok az sayıda çalışma, bu yağların hamile ya da emziren kadınlar için güvenliğini incelemiştir; sonuç olarak bu popülasyonların genellikle bunlardan kaçınmaları önerilmiştir (54, 55, 56, 57, 58).

Özet: Uçucu yağlar genellikle güvenli olarak kabul edilirler. Bununla birlikte, özellikle doğrudan (bir yağla birleştirilmeden) cilde uygulandığında veya yutulduğunda, bazı insanlar için ciddi yan etkilere neden olabilirler.

Uzun Lafın Kısası

Uçucu yağların, bir temel yağ ile birleştirildikleri sürece, cilde sürüldüğünde veya solunduklarında genellikle güvenli oldukları düşünülür. Fakat bunları yutmamalısınız.

Bununla birlikte, sağlığa dair ortaya atılan iddiaların çoğuna ilişkin kanıtlar eksiktir ve etkileri çoğu zaman abartılmaktadır.

Küçük sağlık sorunları için, bütünleyici bir terapi olarak uçucu yağların kullanılması muhtemelen sorun çıkarmayacaktır.

Ancak ciddi bir sağlıksal probleminiz varsa veya ilaç kullanıyorsanız, uçucu yağ kullanmaya dair doktorunuzla konuşmalısınız.


Yorumlar (0)
Henüz yorum yok
Görüşünüzü Paylaşın